درباره ی استان ایلام
استان ایلام یکی از استان‌های جنوب‌غربی ایران است که از سمت غرب با کشور عراق، از جنوب با استان خوزستان و از شمال با استان کرمانشاه هم‌مرز می‌باشد. این استان حدود ۴۲۵ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارد و از نظر وسعت در جایگاه بیست‌ودوم میان استان‌های ایران قرار می‌گیرد.
به‌جز بخش‌های جنوب‌غربی، بیشتر نواحی ایلام کوهستانی است و رشته‌کوه‌های بلند با چین‌خوردگی‌های موازی و درهم‌تنیده چهره‌ی طبیعی آن را شکل داده‌اند. کوه کبیرکوه از مهم‌ترین ارتفاعات استان است که دامنه‌های جنوبی آن به جلگه خوزستان می‌رسد. همچنین کوه دینارکوه، در حد فاصل آبدانان و دهلران، از دیگر ارتفاعات شاخص این منطقه به‌شمار می‌آید.
در کنار این کوه‌ها، دشت‌های پهناور نیز بخشی از طبیعت ایلام را تشکیل می‌دهند. دشت عباس، دشت موسیان و دشت دهلران از مشهورترین دشت‌های استان هستند. وجود تپه‌های باستانی، آبشارها و رودخانه‌های متعدد، جلوه‌ای بکر و دلنشین به این سرزمین بخشیده است.
شهرستان‌های استان ایلام
استان ایلام شامل شهرستان‌های متعددی است که هر یک دارای ویژگی‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی خاص خود می‌باشند.
جاذبه‌های دیدنی استان ایلام
تنگ کافرین
تنگ کافرین که در شهرستان بدره قرار دارد، از جاذبه‌های طبیعی و چشم‌نواز استان ایلام است. این تنگه از کوه‌های مرتفع کبیرکوه و چشمه‌های متعدد شکل گرفته و طبیعتی بکر و حیرت‌انگیز را به نمایش می‌گذارد.
کوه اهوران
کوه اهوران در ۸۳ کیلومتری شمال‌شرقی ایلام واقع شده است. این رشته‌کوه از دره جزمان‌رود در غرب آغاز شده و تا کوه‌های کازه‌تر و کولیته ادامه می‌یابد. چشم‌اندازهای کوه اهوران یکی از جلوه‌های خاص طبیعت ایلام را شکل می‌دهد.
دره ارغوان
دره ارغوان از تماشایی‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایلام به‌شمار می‌رود. درختچه‌های خوش‌رنگ و طبیعت بکر این دره، فضایی بسیار دلنشین ایجاد کرده‌اند. این منطقه دیدنی در فاصله سه کیلومتری شمال‌شرقی شهر ایلام قرار دارد و به‌ویژه در فصل بهار جلوه‌ای خیره‌کننده پیدا می‌کند.
قلعه اسماعیل‌خان
قلعه تاریخی اسماعیل‌خان بر روی صخره‌های مرتفع و در ارتفاعات انبار آب، در شمال شهر ایلام قرار گرفته است. این بنای مستحکم که از سنگ و ملات گچ ساخته شده، یادگاری ارزشمند از گذشته‌های دور به‌شمار می‌آید و جلوه‌ای خاص به منطقه کوهستانی اطراف خود بخشیده است.
کوه قلاقیران
کوه پرشکوه قلاقیران با ارتفاع ۲۱۵۲ متر، در سه کیلومتری شمال شهر ایلام واقع شده است. این کوه از مهم‌ترین ارتفاعات استان محسوب می‌شود و طبیعت بکر و چشم‌اندازهای وصف‌ناشدنی آن، قلاقیران را به یکی از محبوب‌ترین مقاصد طبیعت‌گردی تبدیل کرده است.
غذاها و خوراکی‌های استان ایلام
استان ایلام علاوه بر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، دارای تنوع غذایی قابل‌توجهی است. غذاهای محلی این استان با ترکیبی از طعم‌های اصیل و مواد اولیه بومی، جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ غذایی مردم دارند. از مهم‌ترین خوراکی‌ها و غذاهای سنتی ایلام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
خورش ترخینه: غذایی محلی تهیه‌شده از ترخینه خشک، حبوبات و سبزیجات.
-
آش عباسعلی: یکی از آش‌های معروف و مقوی ایلامی.
-
کله‌جوش ایلامی: غذایی ساده اما پرطرفدار با ماست و گردو.
-
دوغ محلی و کشکینه: نوشیدنی و فرآورده‌های لبنی سنتی که در سفره‌های ایلامی جایگاه ویژه‌ای دارند.
-
نان‌های محلی مانند نان ساجی و کلانه، که با سبزی‌های محلی تهیه می‌شوند.
در مهرماه سال ۱۳۹۱ هجری شمسی، شهرستان شیروان و چرداول در تقسیمات کشوری ایران به دو شهرستان مستقل تقسیم شد: شهرستان چرداول با مرکزیت سرابله و شهرستان سیروان با مرکزیت لومار. سپس در تیرماه سال ۱۳۹۲، با مصوبه هیئت دولت، نام «شیروان و چرداول» رسماً به چرداول تغییر یافت. در همین سال، بخش بدره نیز از شهرستان دره‌شهر جدا شد و به شهرستان بدره ارتقاء پیدا کرد.
در دی‌ماه سال ۱۳۹۸، بخش هلیلان از شهرستان چرداول انتزاع شد و به‌عنوان شهرستانی مستقل شناخته شد.
طبیعت استان ایلان
بخش بزرگی از ایلام کوهستانی است. رشته‌کوه‌های زاگرس، با قله‌های بلند و دره‌های عمیق، چهره‌ای خاص به این استان بخشیده‌اند. از مهم‌ترین ارتفاعات می‌توان به کبیرکوه، دینارکوه و قلاقیران اشاره کرد. در کنار کوه‌ها، دشت‌های حاصلخیز همچون دشت عباس، دشت موسیان و دشت دهلران نیز بخش مهمی از طبیعت ایلام را تشکیل می‌دهند.
رودخانه‌ها، آبشارها، چشمه‌ها و دره‌های زیبا، مانند تنگ کافرین و دره ارغوان، این سرزمین را به یکی از بکرترین مقاصد گردشگری طبیعی ایران تبدیل کرده است.
تاریخ و فرهنگ استان ایلام
ایلام سرزمینی با پیشینه‌ای کهن است. تپه‌های باستانی متعدد، قلعه‌ها و آثار تاریخی در این استان نشان می‌دهند که این منطقه از دیرباز محل سکونت انسان‌ها و گذرگاه تمدن‌ها بوده است. قلعه اسماعیل‌خان از جمله آثار تاریخی مهم ایلام است.
از نظر فرهنگی، مردم ایلام بیشتر کرد و لر هستند و به گویش‌ها و لهجه‌های متنوعی سخن می‌گویند. موسیقی محلی ایلام، به‌ویژه چمر (آیین سوگ) و رقص‌های کردی، از جلوه‌های بارز فرهنگ این منطقه است.
ل