هرمزگان یکی از استان‌های جنوبی ایران است که در حاشیه‌ی خلیج فارس و دریای عمان قرار دارد. این استان با سواحل چشم‌نواز، طبیعت بکر، آثار تاریخی ارزشمند و بازارهای پررونق، مقصدی محبوب برای گردشگران به‌شمار می‌رود.

قدمت آبادانی در هرمزگان به دوران هخامنشیان بازمی‌گردد. این منطقه به‌دلیل قرارگیری در کنار خلیج فارس همواره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. نام هرمزگان از تنگه‌ی هرمز گرفته شده و از سال ۱۳۵۵ با توجه به اهمیت راهبردی این تنگه، این استان به نام فعلی تغییر یافت.

موقعیت جغرافیایی

استان هرمزگان از شمال و شمال‌شرق با کرمان، از غرب و شمال‌غرب با فارس و بوشهر، و از شرق با سیستان و بلوچستان هم‌مرز است. در جنوب آن نیز خلیج فارس و دریای عمان گسترده شده‌اند.

کوه‌های این استان، دنباله‌ای از رشته‌کوه زاگرس‌اند که به تدریج به تپه‌ها و زمین‌های هموار ساحلی تبدیل می‌شوند. هرمزگان دارای چندین شهر و جزیره است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• شهرها: بندرعباس، بندرلنگه، میناب، جاسک، بستک، حاجی‌آباد، رودان، پارسیان، خمیر، بشاگرد، سیریک

• جزایر: قشم، کیش، هرمز، هنگام، ابوموسی، لاوان، هندورابی، شیدور، لارک، تنب بزرگ، تنب کوچک، سیری، فارور کوچک و بزرگ

آب و هوای هرمزگان

آب‌و‌هوای هرمزگان گرم و خشک با اقلیمی نیمه‌بیابانی است. تابستان‌ها بسیار گرم و مرطوب‌اند و در زمستان‌ها دما به ندرت به زیر ۱۰ درجه می‌رسد. به همین دلیل، بهترین زمان سفر به هرمزگان فصل زمستان و تعطیلات نوروز است، هرچند که برخی گردشگران به‌خاطر قیمت مناسب‌تر هتل‌ها در تابستان نیز به آن سفر می‌کنند.

شهرها و جزایر هرمزگان

بندرعباس

مرکز استان و بزرگ‌ترین بندر ایران است. این شهر مهاجرپذیر علاوه بر نقش تجاری، در ماهیگیری و کشاورزی نیز فعال است. جاذبه‌هایی مانند موزه معبد هندوها، قلعه فین، آب‌گرم گنو، پل تاریخی لاتیدان و ساحل بندرعباس در میان گردشگران محبوب‌اند.

جزیره کیش

یکی از شناخته‌شده‌ترین مقاصد گردشگری با امکانات تفریحی و ورزشی گسترده. کشتی یونانی، شهر زیرزمینی کاریز، شهر باستانی حریره، و تفریحاتی چون غواصی و پاراگلایدر از جذابیت‌های کیش هستند.

جزیره قشم

بزرگ‌ترین جزیره خلیج فارس با دیدنی‌هایی مانند جنگل‌های حرا، دره ستارگان، قلعه پرتغالی‌ها و روستای لافت. قشم همچنین بخشی از ژئوپارک جهانی ثبت‌شده در یونسکو است.

جزیره هرمز

جزیره‌ای بکر و رنگارنگ با خاک‌هایی در طیف‌های گوناگون. قلعه پرتغالی‌ها، دره رنگین‌کمان، ساحل مفنق و ساحل سرخ از دیدنی‌های آن هستند.

جزیره هنگام

در جنوب قشم قرار دارد و به‌دلیل حضور دلفین‌ها، لاک‌پشت‌ها و امکانات غواصی، مقصدی محبوب برای طبیعت‌گردی است.

میناب

شهری باستانی که برخی آن را جانشین هرمز قدیم می‌دانند. جاذبه‌هایی مانند قلعه بی‌بی مینو، جنگل حرا، دریاچه سد استقلال و ساحل میناب در این شهر قرار دارند.

جاسک

شهری بندری در کنار دریای عمان که به‌دلیل ساحل بکر و آرامش طبیعی‌اش گردشگران زیادی را جذب می‌کند.

جاذبه‌های گردشگری هرمزگان

• موزه مردم‌شناسی بندر کنگ

• آبشار فصلی بدو (لمزان)

• قلعه کمیز (رودان)

• چشمه سبزپوشان (حاجی‌آباد)

• روستای هندورابی (جزیره هندورابی)

غذاهای محلی

آشپزی در هرمزگان، برگرفته از دریا و پر از عطر ادویه‌های محلی است. غذاهایی مانند:

• ماهی برشته، کوسه خشک، پودینی، خوراک صدف، حَشینه، کاتوغ

• مُتَبَک پلو، موفلک، خورش سوراغ، برنج دیشو

• نان توموشی، چم‌چمو، شیرینی مالوکی، ترشی انبه

از جمله خوراکی‌های محبوب این منطقه‌اند.

صنایع دستی هرمزگان

از مهم‌ترین صنایع دستی هرمزگان می‌توان به گلابتون‌دوزی، سوزن‌دوزی، چنته‌بافی، سفال‌گری، حصیربافی، لباس کندوره، عودسازی و قالی‌بافی (خرسک) اشاره کرد.

سوغات هرمزگان

• خوراکی‌ها: خرمای شکلاتی، ماهی، میگو، گواوا، مرکبات

• صنایع دستی: زیورآلات صدفی، لباس‌های محلی، تابلو و قالیچه

آداب و رسوم هرمزگان

آیین‌های سنتی مانند نوروزخوانی، زنبیل‌گردانی، حناگذاری، قربانی باران، نوروز صیاد (تعطیلی صید به احترام دریا)، هنوز در بسیاری از روستاها برگزار می‌شود. جشن‌های سنتی، عزاداری‌ها و مراسم‌های محلی نیز نقش پررنگی در زندگی مردم هرمزگان دارند.