ونزوئلا - خیام

ونزوئلا

ونزوئلا (جمهوری بولیواری ونزوئلا) کشوری است در شمال قاره آمریکای جنوبی با مساحت حدود ۹۱۶٬۴۴۵ کیلومتر مربع و جمعیت نزدیک به ۳۰ میلیون نفر. این کشور از نظر جغرافیایی شامل مناطق پست ماراکایبو، کوهستان‌های شمالی، دشت‌های مرکزی (لیانوس) و ارتفاعات گیانی است. آب‌وهوای ونزوئلا عمدتاً گرمسیری با الگوهای بارش فصلی است. تاریخچه‌ای غنی از استقلال در سال ۱۸۱۱، دوره‌های نوسانات سیاسی و بحران اقتصادی در دو دهه اخیر دارد. جمعیت آن متشکل از گروه‌های قومی متنوع و زبان رسمی اسپانیایی است. نظام سیاسی ونزوئلا با وجود ساختار ظاهری جمهوری فدرال، از سال ۱۹۹۹ به سمت اقتدارگرایی گرایش یافته است. اقتصاد آن متکی به نفت با کاهش شدید تولید و تحریم‌های بین‌المللی مواجه است. جاذبه‌های گردشگری از جمله آبشار آنجل، پارک ملی کانایما و سواحل کارائیب از نکات برجسته به‌شمار می‌روند. زیرساخت‌های حمل‌ونقل به‌دلیل بحران اقتصادی و نگهداری ناکافی با چالش روبه‌رو است. شاخص‌های اجتماعی مانند امید به زندگی و سواد در مقایسه با همسایگان دارای افت نسبی شده است....

۱. نام رسمی و موقعیت جغرافیایی

نام رسمی: جمهوری بولیواری ونزوئلا (Bolivarian Republic of Venezuela).
موقعیت: این کشور در شمال آمریکای جنوبی واقع است؛ از شمال با دریای کارائیب و اقیانوس اطلس شمالی، از غرب با کلمبیا، از جنوب با برزیل و از شرق با گویان هم‌مرز است.

۲. جغرافیا و اقلیم

مساحت: حدود ۹۱۶٬۴۴۵ کیلومتر مربع، رتبه ۳۳ جهان
عوارض طبیعی: شامل دشت‌های ماراکایبو در شمال‌غرب، رشته‌کوه‌های آند در شمال، دشت‌های وسیع لیانوس در مرکز و ارتفاعات گیانی در جنوب‌شرق با آبشار آنجل، بلندترین آبشار جهان به ارتفاع ۹۷۹ متر
اقلیم: عمدتاً گرمسیری با فصل بارانی نسبتاً مشخص در بیشتر مناطق و اقلیم کوهستانی در ارتفاعات بالا

۳. تاریخچه

استقلال: اعلام استقلال از اسپانیا در ۵ ژوئیه ۱۸۱۱، و به رسمیت شناخته شدن در ۲۹ مارس ۱۸۴۵
دوره معاصر: پس از انقلاب بولیواری ۱۹۹۹ و حکومت هوگو چاوز، روندی از نوسانات سیاسی و اقتصادی پدید آمد که منجر به بحران مالی، کاهش تولید نفت و موج گسترده مهاجرت گردید .

۴. جمعیت و ساختار جمعیتی

جمعیت کل: تقریباً ۳۰٬۵۱۸٬۲۶۰ نفر (برآورد ۲۰۲۳) رتبه ۵۳ جهان

۵. زبان و مذهب

زبان رسمی: اسپانیایی؛ همچنین زبان‌های بومی متعددی از جمله ویچیکا، پیروما، یانومامی توسط اقلیت‌ها به رسمیت شناخته شده
دین: اکثریت مسیحی (۹۲٫۶٪)؛ کاتولیک ۸۰٫۵٪، پروتستان ۱۱٫۲٪ و سایر مسیحیان ۰٫۹٪، بی‌دینی ۵٫۵٪ و اقلیت‌های مذهبی دیگر

۶. فرهنگ و هنر

عناصر فرهنگی: موسیقی سالسا و جورو، ادبیات سیمون بولیوار و رمان‌های ماریا موریوخا، و هنرهای سنتی همچون نقاشی‌های تیپیک آندین.
میراث جهانی: شهر تاریخی کورادو؛ پارک ملی کانایما و آبشار آنجل ثبت یونسکو هستند
آداب‌ورسوم: جشن سنت‌های کارائیب مانند کارناوال ماراکایبو و مراسم مذهبی محلی.
غذا: هالاپاینا، آرپاکه و آریفاجیس از غذاهای معروف

۷. نظام سیاسی

نوع حکومت: جمهوری فدرال ریاستی با تمایلات اقتدارگرایانه از دهه ۱۹۹۹ زیر رهبری هوگو چاوز و نیکلاس مادورو
قوا: قوه مجریه تحت رهبری رئیس‌جمهور، قوه مقننه مجلس ملی یک‌مجلسه و قوه قضائیه تحت کنترل دولت.
احزاب: حزب سوسیالیست متحد ونزوئلا (PSUV) و ائتلاف‌های اپوزیسیون در وضعیت نامتوازن سیاسی.

۸. اقتصاد

تولید ناخالص داخلی (PPP): ۲۱۱٫۹۲۶ میلیارد دلار (۲۰۲۳) رتبه ۸۱ جهانی
GDP اسمی: ۹۲٫۲۱۰ میلیارد دلار (۲۰۲۳) رتبه ۹۴ جهان
صنایع کلیدی: نفت و گاز (بیش از ۹۰٪ صادرات)؛ پتروشیمی و کشاورزی جانبی همچون قهوه و کاکائو (
چالش‌ها: کاهش سرمایه‌گذاری، تحریم‌های بین‌المللی و تورم بالا (بیش از ۲۰۰٪ در سال‌های اخیر)

۹. جاذبه‌های گردشگری