استان کرمان یکی از برجسته‌ترین جلوه‌های فرهنگی و تاریخی این منطقه است که در گذر زمان شکل گرفته و با شرایط اقلیمی و جغرافیایی سازگار شده است. ترکیب سبک‌های سنتی و محلی با معماری ایرانی–اسلامی در بناهای مختلف این استان به‌خوبی دیده می‌شود.
استان کرمان در جنوب‌شرقی ایران قرار دارد و از شمال با استان‌های خراسان و یزد، از جنوب با هرمزگان، از شرق با سیستان و بلوچستان و از غرب با استان فارس هم‌مرز است.
از نظر جغرافیایی، این استان در محدوده‌ی ۵۵ درجه و ۲۵ دقیقه تا ۳۲ درجه‌ی عرض شمالی و ۲۶ درجه و ۵۳ دقیقه تا ۲۹ درجه و ۵۹ دقیقه‌ی طول شرقی نسبت به نصف‌النهار گرینویچ جای گرفته است.
کرمان یکی از مرتفع‌ترین استان‌های ایران به شمار می‌آید و شهرستان بافت با ارتفاع ۲۲۵۰ متر از سطح دریا، مرتفع‌ترین نقطه‌ی استان است. میانگین بارندگی سالانه در کرمان حدود ۱۲۰ میلی‌متر برآورد می‌شود.
بناهای تاریخی استان کرمان
در شهر کرمان، آثار مهمی همچون مسجد جامع کرمان، ارگ بم و کاروانسراهای تاریخی جلوه‌ای از هنر و دانش معماری ایرانی هستند. این بناها با مصالح بومی مانند آجر، خشت، سنگ و گچ ساخته شده‌اند و مقاومت بالایی در برابر شرایط سخت کویری دارند. در میان آن‌ها، ارگ بم به‌عنوان بزرگ‌ترین بنای خشتی جهان نمونه‌ای بی‌بدیل از هماهنگی هنر و فنون معماری ایرانی به شمار می‌آید.
معماری مسکونی استان کرمان
خانه‌های سنتی کرمان بازتابی از هوشمندی معماران در استفاده بهینه از منابع طبیعی و انرژی‌های تجدیدپذیر هستند.
-
حیاط‌های مرکزی نقش مهمی در تعدیل دما و ایجاد فضایی آرام برای خانواده داشته‌اند.
-
ایوان‌های وسیع امکان بهره‌گیری از سایه و تهویه مناسب در فصول مختلف را فراهم می‌کردند.
-
بادگیرها به‌عنوان یکی از ویژگی‌های شاخص معماری کویری، جریان طبیعی هوا را به داخل هدایت می‌کردند و دمای فضای داخلی را کاهش می‌دادند. این سبک به‌ویژه در شهرهایی چون ماهان و ریگان بسیار رایج بوده است.
اهمیت معماری استان کرمان
معماری کرمان تنها یک شیوه ساخت‌وساز نیست، بلکه نمادی از پیوند عمیق انسان با محیط زیست و شرایط طبیعی منطقه است. این سبک نه‌تنها پاسخگوی نیازهای روزمره بوده، بلکه الگویی از معماری پایدار و هوشمندانه را ارائه می‌دهد که همچنان می‌تواند الهام‌بخش معماری معاصر باشد.
کویر استان کرمان
کویرهای استان کرمان از زیباترین و خاص‌ترین جلوه‌های طبیعی ایران به شمار می‌آیند. این پهنه‌های کویری که بخشی از دشت‌های وسیع کشور را در بر می‌گیرند، به دلیل شرایط ویژه اقلیمی و زمین‌شناسی خود، توجه بسیاری از گردشگران، طبیعت‌دوستان و پژوهشگران را جلب کرده‌اند.
ویژگی‌های طبیعی استان کرمان
از مهم‌ترین کویرهای این استان می‌توان به کویر لوت و کویر شهداد اشاره کرد که در شمار گرم‌ترین و خشک‌ترین نقاط جهان قرار دارند.
از جلوه‌های چشم‌نواز این کویرها هستند که مناظر منحصربه‌فردی را پدید آورده‌اند. سکوت و آرامش بی‌کران این مناطق، تجربه‌ای متفاوت از طبیعت را برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند.
جاذبه‌های گردشگری استان کرمان
کویر کرمان تنها مکانی برای مشاهده مناظر طبیعی نیست، بلکه بستری برای فعالیت‌های متنوع گردشگری و تفریحی نیز به شمار می‌رود.
-
آفرود و کویرنوردی در میان تپه‌های شنی،
-
شب‌نشینی و رصد ستارگان در آسمان پرستاره کویر،
-
و عکاسی از چشم‌اندازهای بکر و خیال‌انگیز،
از محبوب‌ترین تجربه‌های گردشگران در این منطقه است.
جنبه‌های تاریخی و فرهنگی استان کرمان
یکی از جذابیت‌های ویژه کویرهای کرمان، وجود آثار باستانی و نشانه‌های تمدن‌های کهن در حاشیه آن‌هاست. این موضوع باعث شده است که کویر کرمان نه تنها مقصدی طبیعی، بلکه مکانی تاریخی و فرهنگی نیز باشد که علاقه‌مندان به تاریخ و باستان‌شناسی را به سوی خود می‌کشاند.
حیات‌وحش استان کرمان
علاوه بر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، کویرهای کرمان زیستگاه گونه‌های متنوعی از گیاهان و جانوران مقاوم به شرایط سخت کویری هستند. این تنوع زیستی، بر ارزش علمی و طبیعی این منطقه افزوده و آن را به یکی از مقاصد منحصربه‌فرد طبیعت‌گردی ایران تبدیل کرده است.
استان کرمان در جنوب‌شرقی ایران قرار دارد و از شمال با استان‌های خراسان و یزد، از جنوب با هرمزگان، از شرق با سیستان و بلوچستان و از غرب با استان فارس هم‌مرز است.
از نظر جغرافیایی، این استان در محدوده‌ی ۵۵ درجه و ۲۵ دقیقه تا ۳۲ درجه‌ی عرض شمالی و ۲۶ درجه و ۵۳ دقیقه تا ۲۹ درجه و ۵۹ دقیقه‌ی طول شرقی نسبت به نصف‌النهار گرینویچ جای گرفته است.
کرمان یکی از مرتفع‌ترین استان‌های ایران به شمار می‌آید و شهرستان بافت با ارتفاع ۲۲۵۰ متر از سطح دریا، مرتفع‌ترین نقطه‌ی استان است. میانگین بارندگی سالانه در کرمان حدود ۱۲۰ میلی‌متر برآورد می‌شود.
