یزد را به مردمانی آرام، باوقار و سختکوش میشناسند؛ مردمانی که با اتکاء به نبوغ و ارادهای استوار، حیات را در دل طبیعت خشن کویر استمرار بخشیدهاند. معماری ابتکاری این سرزمین، نمادی از بهرهگیری خردمندانه از منابع محدود طبیعی است؛ جایی که نسیمهای خنک از بلندای بادگیرها به ژرفای خانهها نفوذ میکنند و آب، این عنصر حیاتبخش، با هدایت قناتها از اعماق زمین و فواصل دور، به تمامی کویها و محلههای شهر رسانده میشود.
پیشینهی تاریخی و دینی استان یزد
پیش از ورود اسلام به ایران، مردم یزد همچون بسیاری دیگر از ایرانیان پیرو آئین زرتشتی بودند. با انقراض حکومت ساسانیان در نیمهی نخست سدهی اول هجری قمری، اکثر مردم این منطقه به دین اسلام گرویدند؛ هرچند گروهی از زرتشتیان با پرداخت جزیه، به حفظ آیین نیاکان خود ادامه دادند. امروز، اکثریت ساکنان استان یزد مسلمان و پیرو مذهب شیعهی دوازدهامامی هستند.
از شهرهای مهم این استان میتوان به میبد، اردکان، بافق، ابرکوه، تفت و ندوشن اشاره کرد.
تاریخچهی استان یزد
یزد، جلوهگاهی از درخشانترین آثار تمدن و فرهنگ کهن ایرانزمین است. پراکندگی آثار باستانی در سراسر این استان، بیانگر قدمت دیرین آن است. کشفیات دورهی ایلامی، همچون دستافزارهای سنگی، سنگنگارهها و سفالینههای منقوش در نارین قلعهی میبد، نشان میدهد که یزد در مسیر راههای باستانی ری به کرمان و پارس به خراسان قرار داشته و بخشی از قلمرو مادها بوده است.
وجود سازههایی مانند نارین قلعه، پیشینهی شهر یزد را به دورهی ساسانیان بازمیگرداند. از مهمترین مراکز نخستین اسکان در این سرزمین میتوان به مهرپادین (مهریز)، فهرشان، پهره (فهرج)، خورمیش، ادر (اردکان)، شواز، قلاع موبدان (میبد)، طرنج، عقدا و اشکذر اشاره کرد.
آب و هوای استان یزد
یزد به سبب قرارگیری در فلات مرکزی ایران، اقلیمی گرم و خشک دارد. این استان از نظر اقلیمی به سه منطقهی اصلی تقسیم میشود:
-
مناطق کویری و بیابانی: با تابستانهای گرم شش ماهه، سه ماه آبوهوای معتدل و سه ماه زمستانی سرد.
-
مناطق کوهپایهای: با سه ماه گرم، چهار ماه معتدل و دو تا سه ماه سرد و بسیار سرد.
در مجموع، استان یزد از محدودیت شدید بارندگی رنج میبرد و همواره با کمبود منابع آبی مواجه است.
جاذبههای گردشگری استان یزد
مرکز استان یزد، میزبان شماری از مهمترین آثار دیدنی ایران است؛ از جمله:
-
مجموعهی امیرچخماق
-
آتشکدهی بهرام یزد
-
دخمهی زرتشتیان
همچنین در سایر نقاط استان، جاذبههای ارزشمندی به چشم میخورد، همچون:
-
سنگآبهای ندوشن
-
گنبد عالی ابرکوه
-
نارین قلعهی میبد
-
روستای تاریخی خرانق